De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) is een grote wesp die oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost- en Oost-Azië. In Europa gedraagt de Aziatische hoornaar zich als invasieve exoot. Deze uitheemse hoornaar wordt gezien als een grote bedreiging voor de inheemse honingbij omdat honingbijen de Aziatische hoornaar niet als vijand herkennen. Maar ook voor wilde bijen, andere insecten en biodiversiteit is de hoornaar een grote bedreiging. In het Zeeuwse Dreischor werd in 2017 de eerste vondst van de Aziatische hoornaar in Nederland gedaan. In Frankrijk en Portugal, waar de hoornaar zich al heeft gevestigd, zitten tussen de 20 en 40 nesten per vierkante kilometer. In een nest leven 1000 tot 1500 hoornaars. In Nederland wordt deze hoornaar sinds kort overal aangetroffen. Kenmerkend zijn de gele poten aan een overwegend zwart insect met een gele rand op het achterlichaam. De Aziatische hoornaar maakt 2 soorten nesten. In het voorjaar op een plek niet hoger dan 2 meter in een beschutte omgeving. Een afdakje van een houtopslag, in een schuurtje of ander rustig beschut plekje. Vanaf eind juni verhuist de kolonie naar de toppen van een boom op 20 tot 30 meter hoogte. Het nest kan zo groot worden als een skippybal en bestaat dan uit 1 koningin en wel 2000 werksters. In de maanden oktober-november kunnen uit 1 nest 50 tot 500 nieuwe koninginnen geboren worden. In Vlaanderen is Vespawatch het meldpunt voor de Aziatische hoornaar.
MELDINGEN IN VLAANDEREN:
Grondnesten
Aziatische hoornaars kunnen geen nesten in de grond graven. Wat wel voorkomt is dat hoornaars toch een nest gaan vormen in de grond als ze een geschikte holte vinden. Die holte kan zijn gegraven door mollen of muizen. Het Vlaams Bijen Instituut is ingelicht dat in de buurt van de Franse rivier Loire men een forse toename van dergelijke ondergrondse nesten aantreft. Tien procent van de verdelgingen in de regio betreft nesten in de grond. Het lijkt er op dat er lokaal hoornaars kiezen voor grondnesten. Dat is een zorgwekkende trend. Grondnesten worden vaker ongewild door mens en dier verstoord. Trillingen van voetstappen zijn voldoende om de dieren te alarmeren wat kan uitmonden in forse aanvallen.
Voedsel van de Aziatische hoornaar
Bij een Brits onderzoek naar Aziatische hoornaars zijn ongeveer 1.400 verschillende soorten aangetroffen in hun ingewanden. Dat blijkt uit een paper van de Universiteit van Exeter die gepubliceerd werd in het wetenschappelijk tijdschrift ‘Science of the Total Environment’. De Europese honingbij was de meest voorkomende soort, wat de bedreiging voor ons continent benadrukt.
De onderzoekers van de Universiteit van Exeter testten stalen van Aziatische hoornaars uit Frankrijk, Spanje, het Kanaaleiland Jersey en het Verenigd Koninkrijk. Ze troffen in de ingewanden van de hoornaars een breed scala aan bijen, wespen, vliegen, kevers, vlinders, motten en spinnen aan. Hoewel de Europese honingbij de meest voorkomende soort was - hij kwam voor in alle onderzochte nesten en in bijna alle larven in die nesten - is hun dieet veel diverser.