Spring naar inhoud

SLANGEN

Oostelijke ringslang

Bron: Stichting RAVON / 12 april 2024

In Nederland is de ringslang (Natrix helvetica) inheems. Op enkele locaties in Nederland is de oostelijke ringslang (Natrix natrix) echter geïntroduceerd, waaronder in Zuid-Limburg. De exotische oostelijke ringslang handhaaft zich in Nederland en hybridiseert met de inheemse ringslang. Een onwenselijke situatie, omdat het de overlevingskansen van de inheemse ringslang negatief kan beïnvloeden.

De oostelijke ringslang lijkt sterk op onze inheemse ringslang. Ze hebben een ronde pupil, gekielde schubben en twee duidelijke gele en zwarte vlekken achter de kop. Bij de inheemse ringslang versmelten deze nekvlekken vaak. Oostelijke ringslangen blijven gemiddeld wat kleiner dan de inheemse soort en missen vaak de kenmerkende verticale zwarte strepen op hun flanken.

Een deel van de in Nederland levende oostelijke ringslangen (of hybriden) vertoont twee gelige lengtestrepen op de rug. Hoewel dit dus niet altijd het geval is, ontbreekt deze streeptekening in principe altijd bij de inheemse soort. In Nederland zijn in ieder geval drie populaties bekend van de oostelijke ringslang: op de Brunssummerheide in Limburg, in Alphen aan den Rijn en in de Krimpenerwaard in Zuid-Holland. In alle gevallen zijn de dieren door de mens geïntroduceerd, bewust dan wel onbewust. In verschillende Nederlandse ringslangpopulaties is genetische vermenging tussen de inheemse en de oostelijke ringslang ontdekt.