BRON: OMROEP GELDERLAND
Er zijn steeds minder muskusratten in Gelderland. Al jarenlang wordt er jacht op de dieren gemaakt en dat lijkt succes te hebben. Het terugdringen van het aantal muskusratten is belangrijk, want de dieren ondergraven onze dijken en kades.
"Eén muskusrat graaft met gemak een kubieke meter zand weg om een hol te maken. Je moet er niet aan denken wat dat betekent voor onze dijken", zo begint rattenvanger Jasper van den Berg als we naar het water toelopen. We zijn mee op muskusrattenjacht. Vlak bij de Duitse grens controleren we de oevers van De Wild, een riviertje waar regelmatig muskusratten worden gezien en gevangen.
Het riviertje is een geliefde plek voor muskusratten om via Duitsland Nederland binnen te komen. "En dat willen we niet", weet Jelmer Krom van Waterschap Rivierenland: "Daarom vangen we ze hier weg. Soms gaan we ook Duitsland in om de muskusratten te vangen vóór ze Gelderland inkomen. We willen alle muskusratten wegvangen, ze ondergraven onze dijken en zorgen met hun geknaag dat de biodiversiteit terugloopt. Vogels als de roerdomp en de rietzanger hebben last van de muskusrat die hun biotoop, het riet, wegvreet".
Een muskusrat is ongeveer 40 centimeter lang en weegt een kilo of vier. De oranje tandjes zijn al van een afstand zichtbaar. Een muskusrat is vegetariër die zich zeker in de winter voedt met rietstengels. Ze houden van natte, laaggelegen gebieden. Muskusratten zijn als konijnen: ze werpen drie keer per jaar gemiddeld zes of zeven jongen. Die zijn al na een half jaar geslachtsrijp. Reken dus maar uit hoeveel nakomelingen dat in een paar jaar oplevert. Eén paartje zorgt binnen een jaar voor tientallen nakomelingen en die zorgen na een half jaar ook voor nageslacht. En daarna is er geen houden meer aan.
Daarom wordt de muskusrat op allerlei mogelijke manieren bestreden. Met klemmen, en fuiken, maar ook met levendvangende kooien. Zo gauw de rattenvanger verkleuringen aan de oever in het water ziet, wordt onderzocht of daar een nest zit. Als dat zo is wordt de plek gemarkeerd met stokken en wordt er net voor de ingang een klem geplaatst.
De muskusrat komt van oorsprong uit Noord-Amerika. Het dier is in Europa terechtgekomen omdat mensen het dier wilden houden voor de pels. Natuurlijk ontsnapten er wel eens ratten en toen bleek dat het dier zich uitstekend kan handhaven in onze landen. "En nu zitten we met de gebakken peren", aldus Jelmer van Waterschap Rivierenland.
De bestrijding van de muskusrat heeft hoge prioriteit voor de Waterschappen. Daarom hebben alle vier de waterschappen langs onze rivieren zich verenigd en een gemeenschappelijke bestrijdingsdienst opgezet. "Van de Duitse grens tot aan Rotterdam controleren we twee keer per jaar alle dijken", aldus Jelmer Krom.
Het goede nieuws is dat de bestrijding van de muskusrat is verhevigd. De controles zijn strenger en de rattenvangers zijn beter opgeleid. En dat heeft resultaat, aldus Jelmer Krom: "Door gerichte inzet vangen we nu meer muskusratten. Daardoor putten we populaties langzaam uit. In Gelderland is het nu al zo dat we het merendeel van de muskusratten vangen aan de grens met Duitsland. Dat komt omdat Duitsland geen muskusratten bestrijdt. Ze hebben ook bijna geen dijken, dus is bestrijding in Duitsland geen prioriteit. Gelukkig hebben we goede afspraken met onze Duitse collega's. Als we zo doorgaan hebben we over pakweg tien jaar de muskusrat teruggedrongen tot de grens. "
Ondertussen is rattenvanger Jasper terug van zijn inspectieronde langs de oevers van het riviertje De Wild: "Niets gevonden dit keer", klinkt het opgelucht. En Jasper is gelukkig niet alleen: de vier waterschappen zetten langs onze grote rivieren maar liefst honderd rattenvangers in om de dijken stevig te houden en de biodiversiteit te beschermen.
Mocht je denken een muskusrat te zien: neem dan gelijk contact op met het waterschap via 0344-649451. Of kijk op muskusrattenbeheer.nl.