Spring naar inhoud

Unielijst

Uitbreding van de Unielijst invasieve exoten

Er geldt een Europees verbod op bezit, handel, kweek, transport en import van een aantal schadelijke exotische planten en dieren. Deze soorten staan op de zogenoemde Unielijst. Onderaan deze pagina staat de complete, actuele Unielijst. Momenteel wordt gedacht aan een uitbreiding van die lijst met 26 invasieve exotische soorten planten en dieren. Op de concept - uitbreiding kon tot voor kort worden gereageerd. Daarna zal de Europese Commissie het bespreken met de lidstaten: de risicobeoordelingen van 26 invasieve exotische dieren en planten, die een gevaar opleveren voor de natuur. Verwachting is dat na de zomer dan de vierde uitbreiding van de zogeheten Unielijst kan worden gepubliceerd. Die lijst is gebaseerd op de Verordening Invasieve Uitheemse Soorten en omvat op dit moment 88 invasieve exotische plant- en diersoorten. De invoer en verkoop van deze soorten is verboden en ze moeten door de lidstaten worden uitgeroeid of beheerst. Daar komen nu mogelijk 26 soorten bij, waaronder ook soorten die bedoeld zijn voor in een tuin, vijver, aquarium, terrarium of kooi, maar die bij verspreiding een gevaar opleveren voor de inheemse natuur.

Zoogdieren
Er staan drie zoogdieren op de nominatie om aan de Unielijst toegevoegd te worden: het sikahert, de Amerikaanse nerts en de Canadese bever.  Het sikahert wordt sporadisch gezien, vooral in de Noord-Hollandse duinen. Ook de Amerikaanse nerts wordt nog af en toe gesignaleerd, hoewel de soort sinds 2021 jaar niet meer gefokt mag worden. De Canadese bever kan niet op Waarneming.nl gemeld worden, waarschijnlijk omdat hij nog niet in de natuur is gezien. Deze soort wordt wel gehouden, onder andere bij AquaZoo in Leeuwarden. Zodra deze soorten op de Unielijst komen wordt de verkoop verboden en geldt voor de al aanwezige exemplaren een uitsterfbeleid.

Vogels
Ook worden er mogelijk twee vogelsoorten aan de Unielijst toegevoegd: de kuifmaina en de roodoor-buulbuul. De kuifmaina wordt sporadisch in de Nederlandse natuur gezien, de roodoor-buulbuul zeer zelden.

Vissen
Er zijn twee zoetwatervissen die mogelijk aan de Unielijst worden toegevoegd: de Noord-Aziatische modderkruiper en de Aziatische modderkruiper. De eerste soort wordt regelmatig waargenomen, de tweede niet. “ 

Rivierkreeften
Op de aanvullingslijst staan twee rivierkreeften:  de Jabbie (uit Australië)  en de Calicotrivierkreeft , die uit  Noord-Amerika komt. Alleen de laatste soort is in de Nederlandse natuur gezien. De twee nieuwe soorten worden  door deskundigen beschouwd als een zeer hoog risico.  Als deze soorten door de stemming komen, zal de Unielijst in totaal acht soorten exotische rivierkreeften tellen. Met deze soorten op de Unielijst, wordt de import en verkoop ervan verboden en wordt de kans dat ze hier schade gaan veroorzaken kleiner.

Insecten
Er staan twee insecten op de lijst met mogelijke aanvullingen. De eerste is de Aziatische reuzenhoornaar, die nog niet in Nederland is gesignaleerd en ook niet op Waarneming.nl staat. De Aziatische hoornaar, die al op Unielijst staat, wordt daarentegen al veel in Nederland gezien. Het tweede insect op de aanvullingslijst is een mier die nog geen officiële Nederlandse naam heeft. Op basis van zijn Engelse naam zou hij ‘Aziatische naaldmier’ kunnen worden genoemd. Ook deze soort is gezien het feit dat hij niet op Waarneming.nl  staat, waarschijnlijk nog niet in Nederland gesignaleerd.

Slakken
Ook staan er twee slakken op de lijst, een die de ‘Reuzenramshoornslak’ zou kunnen worden genoemd en de Chinese moerasslak. De eerste is tot nu toe alleen in 2023  een aantal keren in Artis gesignaleerd. De Chinese moerasslak wordt sinds 2023 op diverse locaties aangetroffen, soms met wel honderd tegelijk.

Landplatwormen
De Nieuw-Zeelandse landplatworm, die al sinds 2019 op de Unielijst staat, krijgt dit jaar mogelijk gezelschap van drie andere platwormen: de hamerhoofdplatworm, de grote gevlekte landplatworm en de Nieuw-Guineese landplatworm. Allemaal hebben ze de vervelende eigenschap dat ze heel veel  regenwormen eten. Omdat regenwormen belangrijk zijn voor de bodemvruchtbaarheid en een belangrijke voedselbron vormen voor diverse inheemse dieren, zowel vogels als zoogdieren, kunnen landplatwormen een belangrijke impact hebben op de biodiversiteit.

Planten
Ook staan er zeven planten op de lijst: papiermoeibei,  watercrassula, planten  die ‘Kaapse klimop’ en ‘Australische acacia’ zouden kunnen worden genoemd en tot slot de zogeheten Aziatische duizendknopen: de Japanse, de Sachalinse en de Basterdduizendknoop.

 De ‘Kaapse klimop’ en ‘Australische acacia’ zijn hier nog nooit waargenomen, de papiermoerbei wordt sporadisch gezien,  en de watercrassula en Aziatische duizendknopen (heel) vaak.

Zee-organismen
Tot slot wordt de Unielijst mogelijk uitgebreid met drie soorten die in de zee voorkomen, de ‘Noord-Atlantische zeester’(niet op Waarneming.nl), de Amerikaanse strandschelp (wordt regelmatig gezien) en een plant die ‘Japans zeegras’ genoemd zou worden (niet op Waarneming.nl) . Plaatsing op de Unielijst betekent dat de kans dat we ze in de toekomst gaan tegenkomen een stuk kleiner wordt. Alle lidstaten moeten namelijk de mogelijke invoerroutes, zoals de scheepvaart en de handel, opsporen en aanpakken.”

Terrestrische planten

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Afghaanse duizendknoop (Persicaria wallichii synoniem Koenigia polystachya)X
Amerikaans bezemgras (Andropogon virginicus)X
Ballonrank (Cardiospermum grandiflorum)X
Boomwurger (Celastrus orbiculatus) Er geldt een overgangstermijn. De regels gaan 5 jaar na de datum bovenin de tabel in.X
Chinese struikklaver (Lespedeza cuneata)X
Fraai lampenpoetsersgras (Cenchrus setaceus, synoniem Pennisetum setaceum)X
Gewone gunnera (Gunnera tinctoria)X
Gestekelde duizendknoop (Persicaria perfoliata, synoniem Polygonum perfoliatum)X
Hakea (Hakea sericea)X
Hemelboom (Ailanthus altissima)X
Hoog pampagras (Cortaderia jubata)X
Japanse klimvaren (Lygodium japonicum)X
Japans steltgras (Microstegium vimineum)X
Kudzu (Pueraria montana var. lobata)X
Mesquite (Prosopis juliflora)X
Oosterse hop (Humulus scandens)X
Perzische berenklauw (Heracleum persicum)X
Reuzenbalsemien (Impatiens glandulifera)X
Reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum)X
Roze rimpelgras (Ehrharta calycina)X
Schijnambrosia (Parthenium hysterophorus)X
Sosnowsky's berenklauw (Heracleum sosnowskyi)X
Struikaster (Baccharis halimifolia)X
Talgboom (Triadica sebifera)X
Wilgacacia (Acacia saligna)X
Zijdeplant (Asclepias syriaca)X

Water- en oeverplanten

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Alligatorkruid (Alternanthera philoxeroides)X
Grote vlotvaren (Salvinia molesta)X
Grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides)X
Kleine waterteunisbloem (Ludwigia peploides)X
Moeraslantaarn (Lysichiton americanus)X
Ongelijkbladig vederkruid (Myriophyllum heterophyllum)X
Parelvederkruid (Myriophyllum aquaticum)X
Smalle theeplant (Gymnocoronis spilanthoides)X
Smalle waterpest (Elodea nuttallii)X
Verspreidbladige waterpest (Lagarosiphon major)X
Watersla (Pistia stratiotes) Er geldt een overgangstermijn. De regels gaan 2 jaar na de datum bovenin de tabel in.X
Waterhyacint (Pontederia crassipes, synoniem Eichhornia crassipes)X
Waterteunisbloem (Ludwigia grandiflora)X
Waterwaaier (Cabomba caroliniana)X

Kijk voor meer informatie in de NVWA-veldgids invasieve waterplanten in Nederland

Zoogdieren

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Amerikaanse voseekhoorn (Sciurus niger)X
Axishert (Axis axis)X
Beverrat (Myocastor coypus)X
Grijze eekhoorn (Sciurus carolinensis)X
Indische mangoeste (Herpestes javanicus)X
Muntjak (Muntiacus reevesi)X
Muskusrat (Ondatra zibethicus)X
Pallas' eekhoorn (Callosciurus erythraeus)X
Rode neusbeer (Nasua nasua)X
Siberische grondeekhoorn (Tamias sibiricus)X
Thaise eekhoorn (Callosciurus finlaysonii)X
Wasbeer (Procyon lotor)X
Wasbeerhond (Nyctereutes procyonoides)X

Vogels

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Heilige ibis (Threskiornis aethiopicus)X
Huiskraai (Corvus splendens)X
Nijlgans (Alopochen aegyptiacus)X
Roodbuikbuulbuul (Pycnonotus cafer)X
Rosse stekelstaart (Oxyura jamaicensis)X
Treurmaina (Acridotheres tristis)X

Reptielen/amfibieën

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Afrikaanse klauwkikker (Xenopus laevis) Er geldt een overgangstermijn. De regels gaan 2 jaar na de datum bovenin de tabel in.X
Amerikaanse stierkikker (Lithobates catesbeianus, synoniem Rana catesbeiana)X
Gewone koningsslang (Lampropeltis getula, L. holbrooki, L. nigra, L. californiae, L. splendida)X
Lettersierschildpad (Trachemys scripta)X

Invertebraten

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Aziatische hoornaar (Vespa velutina)X
Dwergvuurmier (Wasmannia auropunctata)X
Nieuw-Zeelandse landplatworm (Arthurdendyus triangulatus)X
Rode vuurmier (Solenopsis invicta)X
Tropische vuurmier (Solenopsis geminata)X
Zwarte vuurmier (Solenopsis richteri)X

Zoetwater invertebraten

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Californische rivierkreeft (Pacifastacus leniusculus)X
Chinese wolhandkrab (Eriocheir sinensis)X
Geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft (Faxonius virilis, synoniem Orconectes virilis)X
Gevlekte Amerikaanse rivierkreeft (Faxonius limosus, synoniem Orconectes limosus)X
Gouden mossel (Limnoperna fortunei)X
Marmerkreeft (Procambarus virginalis, synoniem Procambarus fallax f. virginalis)X
Rode Amerikaanse rivierkreeft (Procambarus clarkii)X
Roestbruine Amerikaanse rivierkreeft (Faxonius rusticus, synoniem Orconectes rusticus)X

Vissen (zoet, brak en marien water)

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Amerikaanse zeebaars (Morone americana)X
Amoergrondel (Percottus glenii)X
Blauwband (Pseudorasbora parva)X
Channa argusX
Fundulus heteroclitus Er geldt een overgangstermijn. De regels gaan 2 jaar na de datum bovenin de tabel in.X
Gambusia affinisX
Gambusia holbrookiX
Gestreepte koraalmeerval (Plotosus lineatus)X
Zonnebaars (Lepomis gibbosus)X
Zwarte dwergmeerval (Ameiurus melas)X

Andere mariene soorten

Op de Unielijst sinds03-08-201602-08-201715-08-201902-08-2022
Rugulopteryx okamuraeX