De laatste jaren groeit het aantal wasbeerhonden in Nederland in hoog tempo. De statistieken op Waarneming.nl. laten zien dat het aantal meldingen binnen twee jaar tijd vier keer zoveel is geworden. In 2024 zijn 189 meldingen van wasbeerhonden gedaan en dat ook in steeds meer verschillende gemeentes. In bijna alle provincies is dit jaar een wasbeerhond gezien, maar de meeste meldingen kwamen uit het noorden van ons land. Wasbeerhonden zitten inmiddels ook al door de hele provincie Drenthe verspreid. In Duitsland worden er tienduizenden per jaar afgeschoten maar dat helpt niet om ze terug te dringen.
De wasbeerhond is geen familie van de wasbeer, maar van de hond. Het dier lijkt alleen niet echt op een hond, maar meer op een wasbeer of een das. Het roofdier is een nachtbraker. Hij gaat dan op zoek naar een smakelijk hapje en is niet kieskeurig. Van wortels, noten en bessen tot kikkers, insecten en vogels: hij lust het allemaal. Die maaltijd deelt de wasbeerhond met zijn of haar partner en jongen maar ook met andere wasbeerhonden, voor wiens welpen ze ook kunnen zorgen. Toch is de kans klein dat je in de winter de familie tegenkomt, dan houden ze winterrust en maken ze maar heel soms korte uitstapjes.
Als je het dier op dwaaltocht treft, vormt de wasbeerhond geen gevaar voor viervoeters. De dieren zijn mensenschuw en als de dood voor honden of katten. Omdat hij hetzelfde eet als een vos, zouden ze concurrenten kunnen zijn. Verder heeft het dier maar weinig effect op andere dieren. Ook niet op vee.
De wasbeerhond is een roofdier uit de familie der hondachtigen. Oorspronkelijk is deze soort afkomstig uit Oost-Azië. In de vorige eeuw is de wasbeerhond in het Europese deel van Rusland ingevoerd voor de pelsdierfokkerij. Vanuit fokkerijen zijn individuen ontsnapt of uitgezet en uiteindelijk verwilderd, waardoor de soort nu in grote delen van Centraal- en Noord-Europa voorkomt. In Nederland is, vrij ongemerkt, een wijdverspreide populatie ontstaan in Noord-Nederland en de Flevopolder.
Het aantal meldingen van wasbeerhond in Nederland dat in de NDFF (Nationale Databank Flora en Fauna) is vastgelegd, was tot tien jaar geleden beperkt tot circa tien per jaar. Sinds 2019 is een duidelijke toename zichtbaar. De meldingen in de NDFF betreffen onder andere bevestigde zichtwaarnemingen, verkeersslachtoffers en foto’s van wildcamera’s.
Op de verspreidingskaart van de wasbeerhond in Nederland is duidelijk te zien dat de noordelijke provincies Friesland, Drenthe, Groningen en delen van Overijssel definitief gekoloniseerd zijn door de wasbeerhond. In alle grote natuur- en waterrijke gebieden is de soort te vinden. Favoriete leefgebieden zijn het Friese merengebied, De Onlanden in Drenthe, het Zuidlaardermeergebied en de Kop van Overijssel. Minder opvallend is de aanwezigheid van de wasbeerhond in Flevoland, maar de soort is inmiddels een vaste bewoner van bijvoorbeeld het Horsterwold in het zuidwesten van deze provincie. Elders in Nederland lijkt de soort ook aanwezig langs de IJssel en in de Gelderse Poort. Het vermogen om grote afstanden af te leggen blijkt uit de meldingen in de kop van Noord-Holland, maar ook uit incidentele meldingen in West-Nederland en uit meldingen in Zeeland en Limburg. De stippen op Vlieland en Ameland betreffen (vers) aangespoelde dieren, die wellicht hebben geprobeerd zwemmend de Waddeneilanden te bereiken.
Voor soorten met een Unielijst - artikel-17-status geldt een verplichting tot snelle uitroeiing. Voor artikel-19-soorten, waaronder de wasbeerhond, moeten beheermaatregelen genomen worden. Die maatregelen kunnen gericht zijn op uitroeiing of het beheersen van de schadelijke effecten. Uitroeien van de wasbeerhond is nagenoeg onmogelijk door de schuwe en nachtelijke leefwijze en de snelle voortplanting van de soort. Bestrijding kan daarom het beste plaatsvinden op lokale schaal in die gebieden waar problemen zijn te verwachten door de aanwezigheid van wasbeerhond.
Waarnemingen van wasbeerhond kunnen doorgegeven worden op Telmee.nl of Waarneming.nl. Waarnemers met een wildcamera kunnen zich ook aanmelden voor het NEM Meetprogramma Exoten.