Spring naar inhoud

Brandweerzone Vlaams-Brabant West, die 31 gemeenten in de provincie onder haar hoede heeft, heeft sinds april al bijna 700 nesten van Aziatische hoornaars verdelgd. "Een significante toename in vergelijking met vorig jaar", zegt woordvoerder Wouter Jeanfils. "Er is zelfs een beperkte wachtlijst, sommigen moeten enkele dagen wachten voor we kunnen langskomen." 

Dat de Aziatische hoornaar aan een opmars in onze contreien bezig is, weten we intussen, en dat blijkt nu ook uit het aantal nesten dat de brandweerzone Vlaams-Brabant West dit jaar al heeft verdelgd. "In april hebben we de 1e nesten verdelgd, intussen zitten we aan bijna 700", zegt Jeanfils. "En omdat we zoveel aanvragen hebben, is er zelfs een beperkte wachtlijst."

Die is gelukkig nog vrij beperkt, maar sommige mensen moeten toch enkele dagen geduld oefenen voor de brandweer kan langskomen. "Niet alleen omdat er meer nesten zijn, maar de nesten zijn ook vaak minder toegankelijk - zo zijn er nesten die tot 30 meter hoog in een boom zitten -, waardoor het verdelgen van zo'n nest meer tijd in beslag neemt en we minder nesten per dag kunnen aanpakken", legt Jeanfils uit. "Bovendien geven we ook altijd voorrang aan dringende interventies, zoals branden of ongevallen."

Wie een melding heeft gedaan, wacht het best gewoon op de komst van de brandweer, klinkt het. "Het heeft geen zin om nog eens melding te doen. Elke melding komt automatisch in ons systeem, het gaat zeker niet verloren, en we doen er alles aan om de lijst zo snel mogelijk af te werken", aldus nog Jeanfils.

Met een speciale app om invasieve exoten te melden, moet de overlast van deze planten worden bestreden. Het Collectief Invasieve Exoten Fryslân (CIEF) stelt de app beschikbaar. Het gaat om flora die hier niet thuishoort en voor schade aan water, biodiversiteit of mensen zorgt. Het kan bijvoorbeeld gaan om de grote waternavel, de watercrassula of de Amerikaanse vogelkers.

Reuzenberenklauw

Aan het riviertje de Potmarge in Leeuwarden wijst Roos Scholten van CIEF op gesnoeide resten van de reuzenberenklauw. Dit zou een voorbeeld kunnen zijn van melden via de app en dat in dit geval de gemeente het aanpakt. "Ja, want alleen als bekend is waar een invasieve exoot staat, kan er actie ondernomen worden. Zoals je ziet is dat hier gebeurd, want hier zijn alleen nog wat stengels over." Inwoners van Fryslân zijn de ogen en oren van de provincie, zegt Scholten. "Tijdens het wandelen en het fietsen kun je de app gebruiken om invasieve exoten te melden." De melding komt bij CIEF in een meldingskaart terecht. "Dan is in één oogopslag te zien waar ze voorkomen. Dit kunnen terreinbeheerders gebruiken, zodat zij actie kunnen ondernemen."

Punten verdienen

De CIEF-app is beschikbaar en te downloaden voor iPhone en Android-apparaten. Je kunt dan een account aanmaken, waarin je ook punten kunt verdienen. "Dat kan door meldingen te maken, meer foto's te uploaden, de eerste te zijn met het melden van een exoot en iemand uit te nodigen de app te gebruiken. Als je een bepaald aantal punten hebt gehaald ga je level up! Het is een soort spelelement om mensen aan te moedigen de app meer te gebruiken." Maar registreren hoeft niet per se. Zo is het laagdrempelig en toegankelijk voor iedereen. Het gaat in eerste instantie niet om fauna, maar om flora. Want CIEF is ontstaan uit de Iepenwacht SIF en richt zich op invasieve planten. In Fryslân zijn er al snel zo'n dertig soorten van. "Reuzenberenklauw is een bekende soort die de meeste mensen wel zullen herkennen", denkt Scholten.

Big Five

"Daarnaast zijn er nog veel meer. Bijvoorbeeld de Japanse duizendknoop, Amerikaanse vogelkers, balsemien en de waternavel." CIEF noemt deze soorten de Big Five. Invasieve planten kon je nu ook al melden, maar een laagdrempelige app werkt beter, denken ze bij CIEF. "Wij willen voor een meer collectieve aanpak zorgen. We willen kennis en kunde bij elkaar brengen en provincie breed meer aandacht vragen." Alles helemaal wegkrijgen zal niet lukken. "Dat is een iets te groot doel", vindt Scholten. "Maar we willen wel gaan voor vermindering van de impact en de schade die invasieve exoten veroorzaken."

Giftig sap

Voorbeelden van deze schade kunnen zijn verstopping van waterwegen, verdrijven van inheemse soorten en bijvoorbeeld de reuzenberenklauw is giftig. Het sap kan brandwonden veroorzaken bij mensen. Uitleg over de app is te vinden op de site van CIEF. Daar staat ook meer informatie over invasieve exoten.