BRON: RTV UTRECHT / 26 JUNI / DAANTJE SAMWEL & ROSE HEIJNEN
Als maaien niet de oplossing is, wat dan wel? Het artikel over de woekerende waterplanten in de Tienhovense Plassen levert veel reacties op. De één vraagt zich af of de exotische plant te eten is, de ander beweert dat de plant juist goed is voor de hoeveelheid zuurstof in het water. Maar wat werkt echt?
Zuurstof
Op Youtube vraagt @Hemp1972: "Ik dacht dat cabomba een zuurstofproducerende waterplant was?!" Ook op Facebook vraagt Esmee Buijze zich af: "Wat is het voor onzin dat planten zuurstof aan het water onttrekken? Ik heb al jaren aquariums, en plantjes voegen juist zuurstof toe?"
Een goede vraag, vindt ecoloog Gerben van Geest. "Het klopt dat plantjes zuurstof produceren met behulp van zonlicht." Dat doen planten overdag. Maar als een plas helemaal vol planten ligt, kan je ook zuurstofloze condities krijgen. Dat komt omdat planten in de nacht ademhalen en juist zuurstof verbruiken. Normaal is dat geen probleem, maar bij woekervegetatie wel.
Van Geest: "Dan is er zoveel zuurstofconsumptie 's nachts, dat zuurstofloze condities krijgt." Ecoloog Edwin Peeters bevestigt dit: "Aan het eind van de nacht, net voor de zon opkomt zijn de grootste problemen." Diertjes als kokerjuffers en eendagsvliegjes hebben daar last van, maar ook voor vissen is het vervelend volgens hem.
Graskarpers
Willy reageert op TikTok dat graskarpers mogelijk kunnen helpen om de cabomba te laten verdwijnen. Of dat ook echt werkt? Ecoloog Roelf Pot beaamt dat graskarpers cabomba eten. Maar dat is helaas niet het enige wat ze lusten. Integendeel: "Ze vreten alles, dus krijg je een kale bodem." Bovendien zijn ook graskarpers invasieve exoten, waardoor je heel zeker moet zijn dat ze niet ontsnappen. Als ze klaar zijn met eten moet je ze allemaal weer zien terug te vangen. Veel haken en ogen dus aan deze vis. Het enige voordeel? Het is een stuk goedkoper dan maaien.
Is het wel cabomba?
Marc Stenssens denkt dat de begroeiing in Tienhoven helemaal geen cabomba is. "Volgens mij is dit hoornblad en geen cabomba, die een veel lossere structuur heeft. Hoornblad is inheems. Klaar", schrijft hij. Navraag bij ecologen wijst uit dat de grootste boosdoener op dit moment in Tienhoven inderdaad geen cabomba is. Maar óók geen hoornblad. Wat dan wel? Roelf Pot geeft het verlossende antwoord. "In Tienhoven stond eerst veel cabomba, maar dat is nu grotendeels vervangen door ongelijkbladig vederkruid." Dat is een plant die lijkt op cabomba, óók een invasieve exoot, maar dan afkomstig uit Noord-Amerika. Wat groei en plaagvorming betreft doen ze niet voor elkaar onder.
Eten?
Op Facebook suggereert Richard Senli: "Maai het eruit en pleur het in een vegan(istisch) restaurant op de kaart. Zijn hun ook weer blij." Ecoloog Roelf Pot weet niet of dat mogelijk is, maar hij denkt dat het niet lekker is. "We eten ook geen gras." Ook ecoloog Gerben van Geest ziet er geen oplossing in. "Als je dan maait en oogst, krijg je weer kleine stengelfragmenten, die uitgroeien tot grote planten. Dan pak je het probleem niet bij de bron aan."
Maaien
Ook over het maaien zijn veel vragen. Jolanda Uitman zegt: "Bij ons is de sloot elk najaar gemaaid en nu kunnen we weer varen en zelfs zwemmen." Is maaien dan toch geen oplossing? Niet echt, aldus Pot: "Maaien blijkt vaak heel onhandig te zijn." Omdat daarbij veel stekjes in het water achterblijven, waardoor de plant juist nóg harder verspreidt.
Een andere strategie die naast maaien wordt gebruikt heeft de ingewikkelde naam hydroventuri. Daarbij spuit je water onder hoge druk de bodem in, waardoor planten met wortel en al loslaten. Nadeel is daarbij wel dat álle planten, ook niet-exoten, worden verwijderd. Én dat de bodem wordt omgewoeld en het water vertroebelt. Bovendien is het heel erg duur.
Harken gebeurt ook. Daarbij ontwortel je de plant met een grote hark die je achter een boot aansleept. Pot: "Maar ook dat is gigantisch ingrijpend. Alles gaat eruit." Volgens hem is er gewoonweg nog geen ideale bestrijdingsmethode.
De andere optie is om de planten te laten staan en te kijken of het op den duur vanzelf minder wordt. Pot: "Er wordt vaak veel opheft gemaakt als zo'n plant opeens gaat woekeren. Iedereen wil meteen iets doen, maar of dat goed is weet je gewoon niet." Nadeel daarvan is dan weer dat je geen idee hebt hoe lang dat duurt.