Spring naar inhoud

In opdracht van de provincie Zeeland voeren Stichting Bargerveen en FLORON onderzoek uit naar de ecologische impact en beheersmaatregelen van de invasieve exoot gele bieslelie. Samen met terreinbeheerders en onderzoekers willen wij inzicht krijgen in de verspreiding van de plantensoort en effectieve maatregelen ontwikkelen om gele bieslelie in Zeeland en daarbuiten terug te dringen.

In heel Nederland, met name in Zeeland, breidt gele bieslelie (Sisyrinchium californicum) zich de laatste jaren snel uit. Om te voorkomen dat deze invasieve soort verdere schade aanricht in kwetsbare natuurgebieden, start de provincie Zeeland een onderzoek naar de ecologie en bestrijding van deze opkomende invasieve exoot.

Relatief nieuw voor Nederland

Gele bieslelie op de Prinsesseplaat

Gele bieslelie op de Prinsesseplaat (Bron: Petra van der Wiel)

Gele bieslelie lijkt op het eerste gezicht een charmant plantje, met zijn heldergele bloemetjes. Toch is deze plantensoort inmiddels een zorgwekkende invasieve exoot in Nederland geworden. Gele bieslelie groeit vooral in vochtige biotopen, zoals natte duinvalleien en moerassen. De plant wordt sinds 2005 in Nederland in toenemende mate in het wild waargenomen, vooral in kwetsbare natuurgebieden.

In deze gebieden groeien beschermde en zeldzame inheemse planten, zoals groenknolorchis (Liparis loeselii), parnassia (Parnassia palustris), moeraswespenorchis (Epipactis palustris), stijve ogentroost (Euphrasia stricta) en slanke gentiaan (Gentianella amarella). Er zijn zorgen onder beheerders dat deze soorten in de verdrukking komen door de uitbreiding van de gele bieslelie.

De gele bieslelie is een relatief nieuwe invasieve soort in Nederland, waarvan de ecologie en de effectieve bestrijdingsmogelijkheden nog onvoldoende bekend zijn. Daarom doen Stichting Bargerveen en FLORON, in opdracht van de Provincie Zeeland er onderzoek naar.

Oproep aan beheerders

Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is het in kaart brengen van ervaringen met de bestrijding van gele bieslelie. We nodigen terreinbeheerders, boswachters en ecologen uit om hun kennis en praktijkervaringen met beheersmaatregelen te delen.

Heb jij een grote besmetting van gele bieslelie in je terrein? Welke negatieve effecten zie je optreden op inheemse planten en insecten? Heb je ervaring met bestrijding van deze soort? Mail dan je bevindingen, resultaten of foto’s naar Mila de Bruijn van Stichting Bargerveen. Jouw kennis helpt ons om beter te begrijpen waar het probleem zich voordoet en welke maatregelen werken in de praktijk. De resultaten van het onderzoek worden na afloop uiteraard openbaar gepubliceerd, zodat beheerders uit heel Nederland hier gebruik van kunnen maken.

Wat kan je als particulier al doen?

Heb je gele bieslelie in je tuin? Verwijder deze dan bij voorkeur maar zet deze planten dan niet uit in de natuur of in ander oppervlaktewater. Naast gele bieslelie zijn er ook andere uitheemse tuinplanten die kunnen verwilderen en schade veroorzaken aan inheemse ecosystemen. Dit advies geldt dus voor alle tuin- en vijverplanten. Verwijderde water- en oeverplanten kunnen veilig worden afgevoerd via de gft-container. Wil je voorkomen dat je per ongeluk een invasieve soort aanschaft? Kijk dan op Tuinernietin.nl. Op deze website kun je zien of een plant die je wilt kopen een potentieel invasieve exoot is. Als dat zo is, worden één of meerdere veilige alternatieven genoemd. Voor de gele bieslelie zijn de inheemse gewone dotterbloem (Caltha palustris subsp. palustris) en grote boterbloem (Ranunculus lingua) fraaie, milieuvriendelijke keuzes.

Meer informatie

  • Waarnemingen van gele bieslelie in de natuur kunnen worden gemeld via Waarneming.nl of andere invoerportalen en waarnemingen-apps.
  • Meer informatie over de risicobeoordeling van de gele bieslelie is te vinden op de website van het NVWA. 

Tekst: Mila de Bruijn & Laura van Veenhuisen, Stichting Bargerveen; Baudewijn Odé & Angelo Moerland, FLORON;
Beeld: Jelle van Dijk; Petra van der Wiel

De provincie Limburg en het Rijk zouden met partners over de grens in België en Duitsland moeten samenwerken om de wasbeer te bestrijden. Dat is noodzakelijk om te voorkomen dat de invasieve soort zich verder in Limburg en de rest van Nederland verspreidt, zeggen wetenschappers in een rapport dat de provincie en het ministerie van Landbouw (LVVN) lieten opstellen over het bestrijden van de wasbeer.

Steeds meer wasberen in Nederland

De wasbeer komt steeds vaker voor in Nederland en met name in Limburg vormt zich een populatie, stelt het rapport. Het dier komt niet van origine voor in Europa en kan een bedreiging vormen voor andere soorten als broedvogels, amfibieën en kleine zoogdieren. In Nederland is het daarom de bedoeling het dier zo veel mogelijk af te schieten en te vangen. In Limburg werden de dieren eerst nog enkel opgevangen en elders ondergebracht, maar omdat de populatie bleef groeien, wordt er sinds enkele jaren op ze gejaagd.

Samenwerking

Volgens het rapport blijven wasberen Nederland binnenkomen via België en Duitsland. Het advies is daarom een proef op te zetten om in de grensregio samen te werken om de dieren te bestrijden. "Bestrijding zal alleen kans van slagen hebben als deze in nauwe samenwerking en afstemming met buurlanden plaatsvindt", aldus Limburg. De grensregio's tussen Susteren, Born, Gangelt, Heerlen en Maastricht, Aken, Eupen, Verviers en Luik worden daarvoor aangeraden. Het is de bedoeling daar gespecialiseerde teams in te zetten en de data van vangsten centraal te monitoren.

Anticonceptie en slimme vallen

Maatregelen als anticonceptie zouden het beste kunnen werken om de Limburgse wasbeerpopulatie in te dammen, stelt het rapport. Dat is nu echter niet haalbaar, omdat te veel wasberen Limburg bereiken via buurlanden. Ook moet dergelijk ingrijpen juridisch goed onderbouwd worden. Wel raden de onderzoekers aan te kijken naar zogenoemde slimme vallen, die bijvoorbeeld alleen de poot van een wasbeer kunnen omsluiten of werken met beeldherkenning. De provincie Limburg komt begin volgend jaar met een evaluatie van het wasberenbeleid en kijkt dan verder naar maatregelen.