Spring naar inhoud

Beverrat vindt zijn weg naar Friesland

De beverrat die werd gevangen in de Fochteloërveen

De beverrat die werd gevangen in de Fochteloërveen© Wetterskip Fryslân

Een bijzondere vangst voor Wetterskip Fryslân: afgelopen jaar vingen ze een beverrat. Dit knaagdier komt hier van oorsprong niet voor. De beverrat werd gevangen in natuurgebied Fochteloërveen, op de grens van Fryslân en Drenthe. Gespecialiseerde veldmedewerkers kregen een melding op hun telefoon dat een dier had gehapt in de appel in de vangkooi. "We gingen er direct naartoe", zegt Ronald Hummel van Wetterskip Fryslân. Het was een flinke: 1,20 meter lang inclusief staart. "Die dieren komen veel voor in grensgebieden met Duitsland", zegt Hummel. Het knaagdier, dat oorspronkelijk uit Zuid-Amerika komt, staat in Nederland op de lijst van invasieve exoten omdat die veel schade veroorzaken. Daarom worden ze hier actief bestreden. Maar in Duitsland is dat niet het geval. "Wij proberen ze daarom aan de grens tegen te houden."

Trots op de vangst

Volgens Hummel is het bijzonder dat zo'n groot exemplaar er toch langs wist te glippen en mogelijk helemaal naar Fochteloërveen gezwommen is. "Zo'n beverrat is hier toch wel zeldzaam. Dat we hem hebben gevangen, daar zijn we best trots op." Landelijk zijn er ook meer beverratten gevonden. Het aantal gevangen exemplaren steeg met 13 procent: het waren er 1.862, meldt de Unie van Waterschappen (UvW). Volgens Hummel hoeven we niet bang te zijn dat er hier nu meer beverratten zullen komen. De andere waterschappen houden het dier goed tegen. Bovendien is de kans klein dat het knaagdier hier een soortgenoot tegenkomt om mee te paren. Vorig jaar werden in Fryslân en een deel van het Groningse Westerkwartier, waar Wetterskip Fryslân ook verantwoordelijk voor is, 357 muskusratten gevangen. In 2023 waren dat er 356.

Landelijk veel meer muskusratten

De populatie blijft hier dus stabiel, maar in de rest van het land is dat anders. In totaal vingen alle Nederlandse waterschappen vorig jaar 65.811 muskusratten, een stijging van 29 procent. De muskusrat komt in Fryslân vooral voor in het noordoosten van de provincie. "In de buurt van Buitenpost, Kollum en de Zwagermieden hebben we er aardig wat gevangen", zegt Hummel. Die explosieve landelijke stijging komt door de hoge waterstanden in de winter en het voorjaar. Vooral uit Duitsland stroomden meer van de knaagdieren binnen, die door het hoge water hun holen niet konden bereiken en vervolgens de stroom af naar Nederland trokken om vaste grond te zoeken. De waterschappen vingen de meeste dieren dan ook in het grensgebied. Volgens Hummel is het niet te verwachten dat er vanuit Nederland meer muskusratten naar Fryslân zullen komen.

Slecht voor waterkeringen en biodiversiteit

In 1993 werden nog 100.000 muskusratten gevangen in Friesland en het Westerkwartier. Wetterskip Fryslân heeft de afgelopen decennia veel geïnvesteerd in de bestrijding van de muskusrat, omdat deze schade veroorzaakt aan waterkeringen en oevers door het graven van holen en gangensystemen. Bovendien vormen ze een bedreiging voor de biodiversiteit, omdat ze andere dieren verdrijven. Daarom staan ze net als de beverrat op de Europese lijst van invasieve soorten.