BRON: VRT.BE / 10 DECEMBER 2025 / DIRK VLAAEYEN
De gemeente Bierbeek vraagt om niet meer naar de brandweer te bellen om nesten van Aziatische hoornaars te verdelgen. In deze periode zijn die wespen minder gevaarlijk, omdat de koninginnen het nest verlaten om te overwinteren. Het achterblijvende nest sterft uit en wordt nooit opnieuw gebruikt. "In uitzonderlijke gevallen komen we nog een nest verdelgen", zegt imker en wespenverdelger Nicky Torbeyns uit Diest.
Omdat de nesten in bomen of open lucht door de kou zijn uitgestorven, worden meldingen van verlaten nesten niet meer behandeld. Enkel wanneer er nog duidelijke activiteit is én gevaar voor mensen, wordt een nest onderzocht en verwijderd. "Dat gebeurt vooral bij beschutte nesten, bijvoorbeeld in tuinhuisjes of onder daken, waar het langer warm blijft", vertelt imker en wespenverdelger Nicky Torbeyns uit Diest.
Torbeyns bevestigt dat bijna alle nesten dood zijn, maar soms moet hij nog uitrukken. "Ik kreeg gisteren nog meldingen van collega-imkers. Het gaat dan om nesten die beschut hangen en daardoor langer actief blijven. In Rillaar moet ik vandaag nog een nest verwijderen waar hoornaars in- en uit vliegen. Maar de meeste nesten zijn uitgestorven."
Waarom sommige nesten langer actief blijven
Voor de imker breekt nu een rustigere periode aan en de reden waarom hij er nu nog op uittrekt is uit nieuwsgierigheid en interesse. "We weten nog niet alles over deze exoot. Waarom leeft het ene nest langer dan het andere? Beschutting speelt een rol, maar ook genetica en klimaat. De koninginnen die nu uitvliegen, zoeken een plek om te overwinteren, bijvoorbeeld in een houtstronk. Ze kunnen zelfs lichte vorst overleven. We hebben werksters getest: na 24 uur ingevroren op -2 graden kwamen ze gewoon terug tot leven."
Het afgelopen jaar was zwaar voor imkers. "Bij ons is het een echte slachtpartij geweest: meer dan de helft van de kasten hebben we verloren", zegt Torbeyns. "Het is een combinatie van factoren: hoornaars, verzwakte volken en de varroamijt. Die varroamijt is een uitwendige parasiet die voorkomt op insecten, maar zich alleen kan voortplanten op het broed van honingbijen. Eén nest Aziatische hoornaars kan tot 13 kilo insecten per jaar verorberen: bijen, hommels, vlinders, libellen. Dat heeft ook gevolgen voor vogels. Nu merken we het nog niet, omdat er genoeg insecten zijn, maar op termijn kan dat een probleem worden."
Impact op bijen en natuur
Torbeyns gebruikt de winter om zich voor te bereiden. "Ik overleg met gemeenten om het beheer te verbeteren en werk mijn materiaal bij. We weten nog niet hoe de populatie zich zal ontwikkelen. Misschien zorgt een strenge winter voor minder nesten, maar dat is koffiedik kijken. Ons klimaat lijkt ideaal voor deze exoot. Dit jaar was het vijf keer erger dan vorig jaar. Of dat plafond bereikt is? Dat moeten we de komende jaren zien."