Spring naar inhoud

Categorie: Aziatische hoornaar

Gepubliceerd op Geef een reactie op Limburgse imkers testen lichtere zenders om Aziatische hoornaarnesten sneller op te sporen

BRON: VRT.BE / 31 JULI 2025 / CEDRIC VAN DEN LANGENBERGH

De Limburgse imkersbond vangt al hoornaars om ze dan terug te sturen met een zendertje zodat ze de locatie van het nest verraden. De praktijk is dan ook niet nieuw in Vlaanderen. Volgens de bond is het de derde trede in een 2-jarig plan. 

Duur en zwaar

"Maar de huidige zenders zijn duur en zwaar. Enkel grote sterke hoornaars kunnen die dragen. Sommige exemplaren kunnen niet meer vliegen eens ze de zender ophebben", aldus Frans Daems van de Limburgse imkersbond. "Daarom zijn we op zoek naar bedrijven die goedkoper zenders kunnen maken die eenvoudig aan te brengen en op te volgen zijn." 

De imkersbond zit al in vergevorderde gesprekken met een bedrijf. "Daar zijn al haalbaarheidsstudies gedaan", zegt Daems. "Men is bezig met productie en denkt de zenders op het einde van dit jaar te kunnen testen. Dat zou erg welkom zijn. "

Strijd begint in het voorjaar

Hoewel de zenders er nog niet zijn, is er aan hoornaars geen gebrek. Dit jaar werden volgens Daems in Vlaanderen al ongeveer 16.000 koninginnen gevangen. "Naar schatting rond de 3.200 daarvan werden gevangen in Limburg. Dat gebeurt vooral tijdens het voorjaar voor ze echt een nest kunnen beginnen. In heel 2024 lag het gevangen aantal in Limburg tussen de 1.000 en 1.200." 

Foto Elke koningin hoopt een nest zoals het deze te stichten. Lieven Roux

Elke koningin probeert vanaf het voorjaar een nest te stichten. Als het nest de zomer overleeft, worden tijdens oktober en november in elk nest tussen de 250 en 350 koninginnen geboren. Enkel zij overleven de winter om het volgende jaar een nieuw nest te stichten. De andere hoornaars gaan dood.

Opmerkelijk meer nesten door gunstig weer

Toch is het afwachten of het vroegtijdig vangen van de koninginnen een impact heeft. Dat komt vooral door het weer. "Door gunstige weersomstandigheden overleven veel meer koninginnen de winter en treffen ze de ideale omstandigheden om een nest te bouwen. Daarom worden we nu al geconfronteerd met een opmerkelijk hoger aantal nesten dan vorig jaar", aldus Daems. De imkersbond staaft die bewering door te wijzen op het feit dat gunstig weer er ook voor gezorgd heeft dat andere soorten zoals de honingbij, de Europese hoornaar of de hommel talrijker aanwezig zijn dan vorig jaar. 

Lokpotten zijn niet duurzaam

Een derde manier om de soort te bestrijden zijn lokpotten. Daarmee worden gewone werksters uit het nest gelokt. Die worden dan gevangen en gemerkt om zo ook de richting en de afstand naar het nest te bepalen. "Maar dat is erg tijdrovend. Je kan je afvragen of dat wel vol te houden is op lange termijn", aldus Daems. 

Honingbijen vormen slechts 35 procent van het voedsel van de hoornaar. Ik hou m'n hart vast voor de biodiversiteitFrans Daems, Limburgse Imkersbond

Het vangen van hoornaars in de buurt van bijenkolonies zal volgens de Limburgse imkers ook niet volstaan. "Elk nest heeft 2.000 tot 2.500 werksters. Hoeveel moet je er dan vangen voor je schade toebrengt aan het nest? De sleutel zit hem in het vinden en verdelgen van de nesten voor de soort zich kan voortplanten. Nieuwe zenders moeten dat efficiënter en sneller laten verlopen." 

Daarbij wil de imker het belang van het vangen niet ontkennen. "Het is het enige wat imkers nu kunnen doen. Zo verlicht je wel de druk op de bijen en de biodiversiteit. Honingbijen vormen slechts 35 procent van het dieet van de hoornaar. De overige 65 procent zijn andere insecten of fruit. Wij meten de impact op de bijenpopulaties, maar de druk op de rest van die biodiversiteit is moeilijker te achterhalen", besluit Daems.

Gepubliceerd op Geef een reactie op Man uit Ursel met 20 steken naar het ziekenhuis: wat doe je het best bij een aanval van Aziatische hoornaars?

BRON: VRT NWS / 4 AUGUSTUS 2025 / LOTTE ANECA

"Probeer je zeker niet te verweren en loop als het kan een gebouw binnen." Dat is het advies van wespenkenner Dominique Soete bij een aanval van Aziatische hoornaars. Gisteren werd een man uit Ursel aangevallen tijdens een voetbalwedstrijd. Hij werd met 20 steken naar het ziekehuis gevoerd.

Een voetbal vloog tijdens de match van Sparta Ursel op de tribune, dicht bij een nest met Aziatische hoornaars. Door de trilling kregen de insecten wellicht het gevoel dat ze aangevallen werden, waarop de invasieve wespensoort het nest verliet en de dichtstbijzijnde persoon aanviel.

De verantwoordelijke van de voetbalploeg werd met 20 steken naar het ziekenhuis gebracht. Viel dat te voorkomen? En wat kan je zelf doen als je aangevallen wordt door een zwerm hoornaars?

"Probeer je zeker niet te verweren, want dat heeft geen nut", legt Dominique Soete van Vespawatch uit. "Door een steek komen er feromonen vrij, die andere hoornaars gaan waarschuwen, waardoor er nog meer op je af zullen vliegen. Het slimste is om ergens naar binnen te lopen. Hoornaars, maar ook wespen in het algemeen, gaan niet onmiddellijk naar binnen vliegen. Het gebeurt, maar dat is uitzonderlijk."

"Daarna kan je de steek afkoelen met ijs. Volg de steek goed op. Als hij opzwelt of je krijgt ademhalingsproblemen, dan moet je de dokter bellen."

"Het gif zuig je beter niet uit" 

Mag je het gif ook uitzuigen? "Net zoals een gewone wesp, is een steek van de Aziatische hoornaar giftig. Maar je zuigt het er beter niet uit. Als dat gif in je mond zit, dan kan je luchtpijp of slokdarm opzwellen. Wat eigenlijk nog gevaarlijker is. Dus je blijft er het best af."

Iedereen reageert anders op het gif. "Als je allergisch bent, kan 1 steek dodelijk zijn." Ook de plaats is zeer belangrijk. Soete is al 5 keer gestoken geweest, maar enkel zijn laatste steek, 3 weken geleden, had gevolgen.

"De hoornaar had me gestoken op mijn hoofd, vlak bij mijn slaap. Daardoor belandde ik zelf in het ziekenhuis. Zo'n angel is 6 millimeter lang, dus misschien werd het gif rechtstreeks in mijn bloedvaten gespoten."

"Hou 3 meter afstand van het nest" 

"Een Aziatische hoornaar is op zich niet gevaarlijk, maar als je te dicht bij hun nest komt, worden ze zeer agressief en vallen ze vaak allemaal tegelijk aan. Hou dus zeker tot 3 meter afstand."

In de zomer en de herfst groeit de kolonie en wordt het nest te klein. Ze maken dan een nieuw, veel groter nest in de boomtoppen. De kans dat je te dicht bij het nest komt, is dan veel kleiner. "Op dit moment is de bouw gestart van de 2e nesten. Het is dus belangrijk dat we nu nog die primaire nesten vinden en verdelgen, want die zitten lager en zijn dus makkelijker te vinden. Eens ze hoger zitten, is het te laat."