Spring naar inhoud

Swa Huybrechts uit de Kastanjelaan in het Vlaamse Sint-Job ontdekte een groot nest van Aziatische hoornaars bij de buren. Hij en andere buren zijn ongerust. Ze willen het nest weg, maar dat lijkt niet evident. Imker en verdelger Patrick Van Ende uit Kapellen pleit dringend voor meer actiebereidheid van gemeenten. “Het nest hangt misschien wel dertig meter hoog in de boom bij de buren. Het is doordat de bladeren nu in de herfst afvallen, dat het zichtbaar is”, zegt Swa Huybrechts. “Ik heb de buurman gevraagd om het nest te laten verwijderen. Hij had de brandweer gebeld. Die van zone Rand, uit Brasschaat, kwamen met een stok van acht meter. Die was veel te kort om zo’n nest te verwijderen. Ze zijn dan gewoon weggegaan en sindsdien is er geen actie meer ondernomen.” De buurtbewoners zijn ongerust dat het nest er blijft hangen. “Zowel voor onszelf als voor de bijen, die onze groenten bestuiven.”

Imker Nady Vaerendonck, die woont op de grens van Schoten en Sint-Job, zag Aziatische hoornaars haar bijen oppeuzelen. “Het was mijn eerste volk, heel rustig. Ze werkten goed, hadden een zachte koningin. Met tranen in de ogen zag ik ze allemaal verdwijnen. Ik ben er enkele dagen niet goed van geweest. Ik twijfel zelfs om er opnieuw mee te beginnen”, getuigt ze nog ietwat geëmotioneerd. Net als de buren uit de Kastanjelaan pleit ze ervoor dat het verdelgen wordt terugbetaald en dat mensen die nesten spotten, ze melden op de website van Vespa-Watch. Op basis daarvan kunnen de nesten dan opgespoord en verdelgd worden.

Nesten melden

Patrick Van Ende, verdelger, imker en coördinator van Vespa-Watch uit Kapellen steunt het pleidooi van de buurtbewoners in Sint-Job volmondig. “Tot twee jaar geleden was dit een Vlaamse bevoegdheid en trok het Agentschap Natuur en Bos budget uit om de nesten te verdelgen. Dat is nu de verantwoordelijkheid van de provincie en de gemeenten zelf. In Brecht, Schoten en Schilde komen de gemeenten nog niet financieel tussen. In Brasschaat en Stabroek is dat deels wel het geval en inwoners uit Kalmthout, Kapellen, Wuustwezel en Essen krijgen zelfs de factuur volledig terugbetaald. Hopelijk gebeurt dat volgend jaar overal.” “Heel wat brandweerkorpsen bestrijden vooral de primaire nesten. Dat zijn kleinere exemplaren laag bij de grond. Die vormen een directer gevaar voor mensen”, zegt de Kapelse Vespa-Watcher. “Alleen brandweerzone Antwerpen verdelgt ook de secundaire nesten, hoog in de bomen. Die vormen een minder direct gevaar, maar verdelgen verhindert dat zich een jaar later meerdere nesten in de omgeving ontwikkelen. Daarom is het beter om het nest in Sint-Job toch te verdelgen.”

“Wellicht is de meerderheid van de vijfhonderd koninginnen in het nest in Sint-Job al gaan vliegen, maar zolang het weer zacht blijft, blijven de hoornaars leven”, legt Van Ende uit. “Pas als het langdurig koud is, vriezen ze dood. Negentig procent overleeft wel een ijskoude winter niet. Toch blijft het gros van de overlevenden dicht in de buurt van het ouderlijk nest. Bij een nest dat niet wordt verdelgd, kan je verwachten dat daar volgend jaar zo’n vijf tot tien nieuwe nesten groeien. Uiteindelijk valt het lege nest wel vanzelf uit elkaar."

In het (Belgische) Kortemark is een nieuwe soort rivierkreeft ontdekt, die nooit eerder gezien was in ons land. Het gaat om de geknobbelde Amerikaanse rivierkreeft. De kreeft is nu in grote aantallen in een visvijver in Kortemark gevonden. De soort is slecht voor ons ecosysteem en moet nu ingeperkt worden. De geknobbelde Amerikaanse rivierkreeften moeten nu zo snel mogelijk uit de visvijver gehaald worden. "De soort zorgt net als andere Amerikaanse rivierkreeften voor veel ecologische neveneffecten", vertelt Kevin Scheers, onderzoeksmedewerker aan het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO). "De waterplanten en -dieren verdwijnen grotendeels. Het helder watersysteem verdwijnt en het water wordt troebel. Je krijgt een situatie waarbij enkel nog maar rivierkreeften aanwezig zijn. Nu zitten er al 30.000." INBO geeft advies aan het Agentschap Natuur en Bos, die dan samen met het gemeentebestuur zal kijken hoe ze de invasieve soort kunnen aanpakken.

Niet verwacht in West-Vlaanderen

Het Instituut had die geknobbelde rivierkreeften nooit verwacht in het centrum van West-Vlaanderen. "De soort komt normaal enkel in de Verenigde Staten voor en ook in Noord-Frankrijk en Nederland zijn er al zulke rivierkreeften opgedoken. Daarom hadden we ze eerder verwacht in Antwerpen of aan de grens met Frankrijk." Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek onderzocht de invasieve soorten in Vlaanderen. Met het project wil het Instituut de nieuwe kreeftensoorten beheren. In het kader van dat onderzoek is in Limburg een andere schadelijke kreeftensoort ontdekt. Daar gaat het om de Amerikaanse rivierkreeft.