De zoektocht naar de wasberen die vorig jaar uit dierentuin AquaZoo in Leeuwarden ontsnapten is nog altijd in volle gang. De meeste dieren zijn gevangen, maar drie van de gevluchte dieren zijn nog steeds spoorloos.
Een jaar geleden ontsnapten elf wasberen uit hun verblijf in de dierentuin. Jan van der Sluis probeert de dieren sindsdien te pakken te krijgen met speciale vangkooien. Daarvoor moet hij de dieren wel naar de kooi lokken.
Als een wasbeer op het eten in de kooi afkomt dan slaat die automatisch dicht en krijgt Jan een melding op zijn telefoon. Toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan. De wasberen die nu nog rondlopen zijn slim en hebben ontdekt hoe de valkooien werken. Het is dus nog maar de vraag of de drie dieren snel gevangen worden.
In de Verenigde Staten zijn ze een delicatesse, maar in Fryslân is het een ware plaag: de rivierkreeft. Daar wordt nu iets aan gedaan, want Wetterskip Fryslân is begonnen met vissen op de beestjes. Met speciale kreeftenfuiken worden de kreeftjes uit het water gevist. En dat zijn er niet een paar, maar bakken vol.
Terrorkreeft
Sinds 2023 monitort het Wetterskip de kreeftenstand in Fryslân. Het aantal Amerikaanse rivierkreeften in de Friese wateren is de afgelopen jaren sterk toegenomen. En dat is slecht nieuws voor de waterkwaliteit en de andere dieren die in het water leven. De kreeftjes graven in de bodem en de oevers, hetgeen ervoor zorgt dat die inzakken. Ook eten ze waterplanten op.
Er komen zo'n vier soorten kreeften in Fryslân voor, maar één daarvan zorgt voor de meeste problemen: de rode rivierkreeft. Die leeft tot nu toe alleen op Ameland, in een poldergebied tussen Halllum en Burdaard en in de Grote Wielen. "Dat is de terrorkreeft", zegt exotenbestrijder Jan van der Sluis. "Die zorgt voor de meeste schade en vreet ook de andere kreeften op." We willen de populatie graag klein houden.
Omdat de rode Amerikaanse rivierkreeft nog niet zo wijd verspreid is en de meeste schade veroorzaakt, wordt bij het vissen voorlopig het meest op deze soort gefocust. "Als we te laat zijn, dan zijn er straks weer een heleboel jonge kreeftjes", zegt wetterskipsbestuurder Monique Plantinga. "We willen de populatie graag klein houden."
Met alleen het wegvissen van de kreeften zijn ze er nog niet. Er worden ook maatregelen genomen om de schade die er al is, te verhelpen. "Je moet vooral ook inzetten op een veerkrachtig en robuust watersysteem, dat zo is ingericht dat die kreeft er niet wil wonen."
'Vele miljoenen'
Het aanpakken van de kreefteninvasie wordt gedaan in samenwerking met de Friese bond van binnenvissers, It Fryske Gea en adviesbureau ATKB. Daarvoor krijgen ze ontheffing van het Rijk. "Door nu in te grijpen, houden we het probleem klein en besparen we kosten", vertelt Plantinga. "Als je dit niet bijstuurt, gaat het in de vele miljoenen lopen."
De kosten van de pilot zijn nu nog voor het Wetterskip, maar ze zijn nog wel in overleg met het Rijk over mogelijke financiering en verantwoordelijkheid voor het in de perken houden van de kreeftenpopulatie in de toekomst. Om structureel op de dieren te vissen, is een ontheffing niet meer genoeg en moet de wet worden aangepast.
