BRON: OOST.NL / 16 JANUARI 2025
Ooit de animatiefilm Bee Movie gezien? Dan weet je wat er gebeurt als de bij uitsterft. "Zonder bijen, wilde bijen en andere bestuivers hebben we op een gegeven moment geen appels, peren, aardbeien en noem maar op meer", zegt Renate Horstink, imker uit Westerhaar-Vriezenveensewijk. "De hele biodiversiteit wordt aangetast en die is al kwetsbaar." Eén van de bedreigingen voor de bij is de Aziatische hoornaar. "Hij verdringt natuurlijke insecten." Horstink wil van die hoornaar af en heeft een nieuwe aanpak bedacht die ze vanavond presenteert. "Eerst sporen we het nest op", vertelt ze. "We hangen een zendertje aan een hoornaar en dat volgen we. Dan vinden we het nest. Een soort van grote stofzuiger met een heel lange buis, steken we vanaf de grond in het nest en dan zuigen we eerst alle hoornaars weg. Daarna de binnenkant en de buitenkant van het nest. We zuigen alles weg, er blijft niks meer over."
Geen argument
Zielig? Kan zijn, vindt Horstink, maar het is voor haar geen argument. "Het is een prachtig insect, maar ik heb meer problemen met gebruik van gif, want dan sterven ze een langzame dood. Dit gaat veel sneller." Het is zeer belangrijk dat het wel gebeurt, stelt ze. "We kunnen het nu nog beheersbaar houden. De afgelopen jaren hebben we in Overijssel zestig nesten opgespoord. 95 Procent van de nesten is bestreden." Als dat percentage gehaald blijft worden, kan de opmars van de hoornaar worden gestopt.
Flinke steek
De hoornaar is overigens niet alleen vervelend voor bijen. Ook mensen kunnen er flink last van hebben. "Ze kunnen goed steken en het is een pijnlijke steek", zegt de imker. "Het is te vergelijken met het gif van een wesp, alleen een grotere hoeveelheid." Nadeel is ook dat hoornaars die hun nest verdedigen met z'n allen ten strijde trekken. "Als ze boos worden, vallen ze massaal aan. Dat betekent dat alle hoornaars naar buiten gaan om het nest te verdedigen." En dat kan zomaar uit de hand lopen. Er zijn verhalen bekend over mensen die door een hoornaar worden aangevallen en het niet overleven. Door vanavond in Almelo een presentatie te houden over de bestrijding van de hoornaar hoopt Horstink meer steun te krijgen voor die aanpak. "Meer vrijwilligers, want we kunnen het niet meer alleen." Daarnaast is ze op zoek naar geld voor de apparatuur die wordt gebruikt en geld voor het geven van lessen. "Je kan niet zomaar mensen de wijk insturen zonder dat ze weten wat de Aziatische hoornaar is, hoe die zender werkt of hoe een drone werkt."
Uit de buurt blijven
Eén ding is wel duidelijk: het is niet heel verstandig om in de buurt van zo'n hoornaarnest te komen. "In het voorjaar lijken ze erg op beginnende nesten van wespen", vervolgt Horstink. "Ze hangen onder carports, onder dakgoten, beschutte plekjes. Maar daarna, na dat eerste nest, gaan ze de lucht in. Nesten kunnen wel een halve meter soorsnee hebben. Dat is ongeveer een kleine skippybal." Wie de bomen komend voorjaar goed in de gaten houdt, is niet per se veilig, trouwens. "Ze kunnen ook in een heg hangen. Dus als je aan snoeien bent, kun je er doorheen gaan. We zien ze tegenwoordig ook in de grond. Dat zijn de meest gevaarlijke. Want bij een trilling kunnen ze al omhoog komen om hun nest te verdedigen en het is niet grappig als dat gebeurt."